Οι πανδημίες είναι μια σημαντική αιτία προβλημάτων υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες, που εμποδίζουν τη συσσώρευση ανθρώπινου κεφαλαίου και την οικονομική ανάπτυξη1.
Από της 26 Φεβρουαρίου 2020 που καταγράφηκε το πρώτο θετικό κρούσμα με τον ιό SARS-CoV-2 στην Ελλάδα η καθημερινότητα όλων άλλαξε. Την 11η Μαρτίου 2020, η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε αρχικά το κλείσιμο όλων των εκπαιδευτικών δομών και στη συνέχεια, την 13η Μαρτίου, την αναστολή λειτουργίας καφέ, μουσείων, εμπορικών κέντρων, αθλητικών εγκαταστάσεων, εστιατορίων, εργαστηρίων αισθητικής κ.λπ.
Μια πανδημία έχει σημαντικό αντίκτυπο στις επιχειρήσεις και αποτελεί πρόκληση για την ανθρώπινη υγεία και την παγκόσμια ανάπτυξη2. Ο οικονομικός αντίκτυπος των επιδημιών μπορεί να χωριστεί σε άμεσες (σχετιζόμενες με πόρους που επενδύονται στη θεραπεία των επιδημιών, εμβόλια, ναρκωτικά) και έμμεσες επιπτώσεις (σχετιζόμενες με την επίδραση στην προσφορά εργασίας, την υγεία των μολυσμένων ατόμων, και την αλλαγή στη συμπεριφορά)3.
Με αφορμή την εμφάνιση της πανδημίας του COVID–19 και το πρώτο lock down της χώρας μας, τα μέλη του Ερευνητικού Εργαστηρίου Δερματολογίας, Αισθητικής και Εφαρμογών Laser (labLAD) του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, πραγματοποίησαν μία έρευνα σχετικά με το κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο που προκλήθηκε από αυτήν την πανδημία και την απόφαση του κράτους να αναστείλει τη λειτουργία των Εργαστηρίων Αισθητικής στην Ελλάδα. Η μελέτη αυτή διεξήχθη με την αποστολή ερωτηματολογίων μέσω Google Forms και 158 ιδιοκτήτες εργαστηρίων αισθητικής, ανταποκρίθηκαν θετικά και δήλωσαν τη συμμετοχή τους.
Με βάση τις απαντήσεις τους και τη στατιστική ανάλυση, υπολογίστηκε η μείωση του μηνιαίου εισοδήματος για τον πρώτο μήνα της αναστολής λειτουργίας των επιχειρήσεων τους. Επιπλέον, εξετάστηκαν κοινωνικά θέματα ως προς το πώς βιώνουν αυτήν την περίοδο, ψυχολογικά, οικονομικά και ποια προβλήματα πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να προκύψουν από την πανδημία στο επαγγελματικό τους έργο. Οι υπηρεσίες των εργαστηρίων αισθητικής περιλαμβάνουν το μόνιμο και ιατρικό μακιγιάζ, θεραπείες αναζωογόνησης δέρματος, μηχανήματα που βελτιώνουν το περίγραμμα του σώματος και μειώνουν το λίπος, αποτρίχωση με λέιζερ, θερμόλυση, ηλεκτρόλυση, χημικά peelings, κ.λπ. Οι χώροι αυτοί έκλεισαν κατά την εκτέλεση της απόφασης της κυβέρνησης να αποφύγει την επαφή μεταξύ προσωπικού και πελατών και την πιθανή εξάπλωση του SARS-CoV-2.
Οι συμμετέχοντες ήταν επιχειρηματίες και σχεδόν όλοι κατείχαν ένα κέντρο αισθητικής (95,6%, δηλαδή 148 συμμετέχοντες), ενώ οι υπόλοιποι είχαν 2-5 κέντρα. Πενήντα οκτώ άτομα (38%) απάντησαν ότι δεν έχουν προσωπικό και 93 (58,2%) ότι απασχολούν 1-5 άτομα στο προσωπικό τους. Μόνο 5 εργαστήρια αισθητικής είχαν περισσότερα από 6 άτομα στο προσωπικό τους. Έτσι, με μια τυχαία επιλογή, οι απαντήσεις αφορούσαν μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αισθητικών κέντρων.
Τον Δεκέμβριο του 2019, μόνο το 28,5% εκδήλωσε την ανησυχία του για τις επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Δύο μήνες αργότερα οι επιχειρήσεις τους φάνηκαν να επηρεάζονται οικονομικά όταν άρχισε να εξαπλώνεται η πανδημία.
- Σαράντα τρεις συμμετέχοντες (27,2%) ανέφεραν ότι ο κύκλος ερ- γασιών της επιχείρησης μειώθηκε > 50%.
- Μόνο το 5,7% των συμμετεχόντων δεν επηρεάστηκε οικονομικά,
- ενώ το υπόλοιπο 67,1% (92 επιχειρηματίες) είχε μείωση κύκλου εργασιών 1-50%.
Αυτά τα αποτελέσματα αφορούσαν τις επιχειρήσεις τους πριν από την υποχρεωτική αναστολή εργασίας.
Η μείωση του μηνιαίου κύκλου εργασιών υπολογίστηκε για τον πρώτο μήνα αναστολής της λειτουργίας της επιχείρησής τους:
< 2000€ για 36,1% (58 εργαστήρια αισθητικής),
< 5000€ για 19,6% (31 εργαστήρια αισθητικής),
< 10000€ για 5,1% (8 εργαστήρια αισθητικής) και 1,9%,
< 20000€ (3 εργαστήρια αισθητικής).
Το υπόλοιπο 36,7% των συμμετεχόντων δεν απάντησε.
Από τις απαντήσεις τους προέκυψε ότι μετά την εμφάνιση της παν- δημίας COVID-19:
- Οι συνάδελφοι / συνεργάτες τους (σε ποσοστό 63,3%), προσπάθησαν να καθησυχάσουν τους πελάτες – ασθενείς τους και να δημιουργήσουν ένα κλίμα ασφάλειας και αισιοδοξίας.
- Το 58,2% (ν=95) ανέφεραν ότι τα μέτρα για αναστολή εργασίας με σκοπό τον περιορισμό εξάπλωσης της πανδημίας COVID-19 είχαν αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογική τους κατάσταση, ενώ
- το 17,7% (ν=27) επηρεάστηκαν υπερβολικά από αυτή τη κατάσταση.
Εκείνη τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, το 81% των συμμετεχόντων θεώρησαν απαραίτητα τα κυβερνητικά μέτρα. Ωστόσο, όλοι ανησυχούσαν για τις μελλοντικές συνέπειες αυτών των περιοριστικών μέτρων στην οικονομία της χώρας.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες (ν=145) ανησυχούσαν για πιθανά προβλήματα που θα προκύψουν μετά την επιστροφή στην «κανονικότητα», όπως σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών λόγω της ανασφάλειας του κοινού, δυσκολία κάλυψης των συσσωρευμένων οικονομικών υποχρεώσεων, πιθανές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας και εφαρμογής θεραπειών, που ίσως προκύψουν ως αποτελέσματα της πανδημίας, πιθανή μείωση πελατολογίου, λόγω επιλογής επίσκεψης διαφορετικού εργαστηρίου αισθητικής ή ιατρείου που εφαρμόζει αισθητικές πράξεις και σημαντικό κόστος λόγω ανάγκης επανασυντονισμού των συνεργατών και επαναφοράς στον τρόπο λειτουργίας.
Παρά τις οικονομικές και ψυχολογικές επιπτώσεις στο ατομικό και επιχειρηματικό τους περιβάλλον4 το 86,5% των συμμετεχόντων (ν=134) αναγνώρισε την αναγκαιότητα αναστολής των υπηρεσιών αισθητικής σε αντίθεση με ένα ποσοστό 13,5% που θεώρησε ότι τα μέτρα ήταν υπερβολικά.
Στην παγκόσμια βιβλιογραφία δεν υπάρχει παρόμοια μελέτη και καταγεγραμμένη εμπειρία για εργαστήρια αισθητικής από μια ιογενούς αιτιολογίας, πανδημία.
Η αναστολή των εργασιών προκάλεσε σοβαρά οικονομικά προβλήματα και σημαντική ψυχολογική επιβάρυνση για το τι «θα φέρει το αύριο» με την επιστροφή στην «κανονικότητα».
Βιβλιογραφία
- Zhang D., Wang W., Li X., Yang B., Song J., Zhao X., Huang B., Shi W., Lu R., Niu P., Zhan F., Ma X., Wang D., Xu W., Wu G., Gao G.F., Tan W. A new coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med 2020; 382(08): 727-733
- Gong, B., Zhang, S., Yuan, L., Chen, K.Z. A balance act: minimizing economic loss while controlling novel coronavirus pneumonia. Journal of Chinese Governance. 2020; publ. online: 23 Mar 2020
- Ayittey, F.K., Ayittey, M.K., Chiwero, N.B., Kamasah, J.S., Dzuvor, C. Economic impacts of Wuhan 2019-nCoV on China and the world; 2020 Journal of Medical Virology, 92 (5), 473-475.
- Cao, W., Fang, Z., Hou, G., Han, M., Xu, X., Dong, J., Zheng, J.The psychological impact of the COVID-19 epidemic on college students in Chinal. Psychiatry Research 2020; 287
